Elk jaar publiceert de VDAB een lijst van de knelpuntberoepen in Vlaanderen. Dit zijn alle jobs waarvoor de vacatures moeilijk ingevuld geraken.
Algemeen is gekend dat de technische profielen – van onderhoudsmecanicien over technicus tot technisch leidinggevende – vaak knelpuntberoepen zijn. Daarnaast blijven ook de andere ‘klassiekers’ op de VDAB-knelpuntenlijst staan: beroepen uit de gezondheidszorg, ICT-specialisten, chef-koks, vrachtwagenbestuurders, …
De lijst van knelpuntberoepen 2019 zoals door de VDAB opgemaakt, bevestigt het tekort aan technische profielen.
Wat maakt van een bepaald beroep een knelpuntberoep?
In de lijst wordt per beroep aangegeven waarom het een knelpunt vormt. Er zijn drie mogelijke oorzaken:
- Kwantitatief tekort: Er is een te lage uitstroom uit het onderwijs, bijvoorbeeld omdat te weinig studenten die richting kiezen of omdat er geen schoolse opleiding voor bestaat.
- Kwalitatief tekort: De kandidaten beschikken niet over de bekwaamheden die de werkgevers vragen.
- Specifieke arbeidsomstandigheden: De job heeft onaantrekkelijke arbeidsomstandigheden (zoals weekendwerk, een laag loon, belastend werk, ...) waardoor minder kandidaten geïnteresseerd zijn.
Blijkt echter ook dat een aantal vacatures blijven openstaan waarvoor geen of weinig ervaring vereist is in combinatie met maximum een diploma tweede graad secundair onderwijs.
een blik op de knelpuntberoepen in de regio
Op vraag van het Streekoverleg gaf Tomas Quathoven, arbeidsmarktexpert VDAB Oost-Vlaanderen, op 30 november 2017 een toelichting over de problematiek knelpuntberoepen. Daarnaast kwam ook de soms moeilijke matching onderwijs-arbeidsmarkt aan bod. En dit telkens met focus op de regio Zuid-Oost-Vlaanderen.
Enkele leerrijke inzichten:
- Met 74,3% scoort de regio algemeen hoog qua werkzaamheidsgraad. Dat is boven het Vlaamse gemiddelde.
- De sectoren ‘Industrie’ en ‘Bouw’ zijn samen goed voor 60% van de knelpuntberoepen
- De kleinhandel is met 12.465 jobs de grootste sector. Een opmerkelijk cijfer en zeker afwijkend van veel andere regio’s.
- In 40 van de 65 Oost-Vlaamse gemeenten is de werkloosheidsgraad lager dan 5%.
- De vervangingsvraag, het aantal arbeidsplaatsen dat opnieuw ingevuld moet worden doordat oudere generaties de arbeidsmarkt definitief verlaten, is zeker nog niet aan zijn hoogtepunt.
- Het grootste knelpunt zijn de ‘surplusberoepen’. Dit zijn beroepen waarvoor veel gegadigden zijn maar waar weinig vacatures tegenover staan. Een typisch voorbeeld is productiemedewerker/verpakker, waarbij ruim 20 % van de werkzoekenden aangeven deze job te willen uitvoeren.
Meer info in onderstaande presentatie:
Voor specifieke technische vragen hierover kan je terecht bij het Streekoverleg. Mits een goede bronvermelding mogen cijfers en andere gebruikt en overgenomen worden.